Ik ben opgegroeid met de spreuk “Spreken is zilver, zwijgen is goud.”
Voor het impulsieve kind dat ik was, misschien niet zo’n slechte raad. Toch voelde ik toen al dat het zwijgen met woorden soms een luid roepen van emoties was. En dan wilde ik toch praten, ook al werd me de mond gesnoerd. (Daar praten we niet over, zwijg daar maar liever over…)
Zelfdoding is nog steeds, anno 2021, zo’n taboe waar liefst over gezwegen wordt.
Het is ook een lastig onderwerp. Als mensen je komen condoleren en je vertelt dat het een suïcide was, krijg je vaak de reactie: ‘ Oh sorry, dat wist ik niet’ waarop ze het gesprek afbreken.
En dat is jammer.
Want als nabestaande, heb je wel de behoefte om erover te praten.
Zelfdoding is een maatschappelijk probleem, geen medisch probleem. Het gaat o.a. over zingeving, wel-zijn, je verbonden en omringd voelen. En dus gaat het over ons allemaal.
Waarom is het dan zo belangrijk dat er open over gepraat kan worden?
Omdat onderzoek uitgewezen heeft dat praten helpt. Het kan preventief werken. Als je vermoedt dat iemand suïcidale gedachten heeft, vraag er maar naar. Misschien vind je dat spannend maar je kan weinig verkeerd zeggen op dat ogenblik. Integendeel: je creëert een verbinding waardoor er misschien wat lucht gegeven kan worden aan de donkere gedachten.
Een zelfdoding gebeurt namelijk zelden impulsief. We spreken eerder van een suïcidaal proces. (zie foto)
Luister dus gewoon onbevangen. Geef in eerste instantie zeker geen concrete oplossingen, maar hou de communicatie open.
Zelfdoding is meestal geen wens naar de dood maar een niet meer willen of kunnen leven met de situatie. Te veel zeggen wat ze ‘moeten’ doen, voelt alsof er niet écht geluisterd wordt.
Als je zelf een dierbare persoon verliest door zelfdoding, is het gemis groot én overweldigend. Schuldgevoelens (had ik maar…), onbegrip, boosheid: het kan je allemaal overspoelen.
Ook dan is het troostend als je dit kwijt kan.
Dus luisteren vanuit je hart is het beste dat je kan doen. Vraag niet naar details maar erken de emoties. Veroordeel niet.
Er gewoon zijn is ook al goed.
Laten we zo blijven inzetten op het doorbreken van het taboe. Als troost, als mogelijke preventie, als mensen die er zijn voor elkaar in moeilijke tijden…
Heb je zelf behoefte aan een gesprek? Maak gerust een afspraak; blijf er niet mee zitten.
Reactie schrijven