Ik ben in mijn leven eenzaam geweest; erg eenzaam. Het is zo’n rotgevoel dat ik dat nooit meer wil meemaken.
Maar ik ben oud genoeg om te weten dat het leven soms rake klappen uitdeelt.
Dus wilde ik me verdiepen in dit onderwerp. We horen het in deze Corona tijden trouwens regelmatig: als de lockdown ons één ding geleerd heeft, is het hoe afhankelijk we van elkaar zijn. Hoezeer we elkaar nodig hebben.
Onze social distancing is dan wel nodig maar heeft één groot negatief gevolg. Wie zich al eenzaam voelde, is door een totaal gebrek aan sociale verbinding, nog eenzamer geworden.
Eenzaamheid wordt ook wel eens de ziekte van de tijd genoemd.
Wat het precies is, is niet makkelijk te omschrijven – het is een subjectief gevoel. In elk geval heeft het te maken met in de steek gelaten worden of het gevoel alleen gelaten te zijn.
Wat psychologische onderzoekers wel gemerkt hebben, is dat er verschillende dimensies in te vinden zijn. Dimensies op basis van welke relatie er ontbreekt. We spreken van de 3 soorten eenzaamheid.
Intieme of emotionele eenzaamheid.
Dit is het verlangen naar iemand die je in vertrouwen kan nemen; een intieme vriend(in) of partner.
Relationele of sociale eenzaamheid.
Hier gaat het om een hunker naar betekenisvolle vriendschappen. Sociale kameraadschap en steun.
Collectieve eenzaamheid.
We spreken hier van een honger naar een gemeenschap om bij te horen. Mensen met eenzelfde doel en interesses.
Via deze indeling is het te begrijpen dat je een goed huwelijk kan hebben (er is geen sprake van intieme eenzaamheid) en toch een eenzaam verlangen hebben naar vrienden.
En waarom een verhuis zo’n ingrijpende gebeurtenis kan zijn. De gemeenschap die je kende en waar je bij hoorde is weg.
Eenzaamheid en gezondheid
Hoewel eenzaamheid niet rechtstreeks gelinkt wordt aan gezondheid, is er evidentie dat het kan leiden tot angst en depressie. Bovendien maakt eenzaamheid het moeilijk om op het pad van behandeling en herstel te blijven. Als je niemand hebt die met je inzit, is het moeilijk om vol te houden.
Natuurlijk kan het ook andersom: ziekte en ontberingen kunnen eenzaamheid veroorzaken.
We hebben allemaal steun nodig!
En dat is misschien in onze maatschappij not done, niet modern. We moeten presteren, ons lot bepalen, zelf het heft in handen nemen. (Daarom is de schaamte voor het gevoel van eenzaamheid het grootst bij hoger opgeleide mensen).
We hebben allemaal een thuis nodig!
Een plek waar mensen je herkennen, goedendag zeggen en van je houden zoals je bent.
Natuurlijk komt onze persoonlijkheid ook om de hoek kijken. De ene zal meer behoeften aan mensen rondom zich hebben dan iemand anders. Bovendien kunnen je behoeften veranderen in de loop van het leven.
Eenzaam zijn is ongelukkig zijn.
En daar zit het verschil met ‘alleen zijn’. Alleen zijn is rustig in je eentje zijn; een soort vrijwillig isolement. We hebben allemaal regelmatig behoefte aan een solo momentje.
Wereldwijd zijn er miljoenen mensen eenzaam. En als je nu denkt: mens kom uit je kot; doe iets aan je eenzaamheid, moet je wel iets weten. Als we eenzaam zijn hebben we de (aangeboren) neiging om ons terug te trekken. Schaamt en angst doen eenzaamheid veranderen in een zichzelf in stand houdende toestand. Een soort vicieuze cirkel. Wees dus niet te hard in het oordelen.
Eenzaamheid is van alle tijden en zal nooit echt verdwijnen.
We kunnen er wel alert op zijn. Voor onszelf en voor onze omgeving.
Alle kleine dingen die we doen, kunnen een verschil maken voor wie eenzaam is.
Misschien ben jij iemand die hier ervaring mee heeft. Of mensen helpt die eenzaam zijn. Aarzel niet om je tips hieronder te delen.
Ik zou graag willen afsluiten met deze hartverwarmende tekst uit Poehs grote avontuur:
“ Er is iets wat je altijd moet onthouden.
Je beng moediger dan je gelooft; sterker dan je lijkt en slimmer dan je denkt.
Maar het belangrijkste is dat ook als we niet bij elkaar zijn, ik altijd bij je zal zijn. “
Reactie schrijven