In mijn ouderlijk huis, stond er in de keuken een beeldje van de 3 aapjes: horen, zien en zwijgen.
Ik keek er vaak naar omdat maaltijden bij ons in stilte gebeurden. "Da’s beter voor de maag", zei mijn vader.
Meedoen aan conversaties werd niet echt aangemoedigd en ook in school riskeerde ik vaak straf omdat ik ‘weer eens gebabbeld had’.
Je begrijpt: er werd veel gezwegen in mijn verleden.
Deze blog gaat echter geen pleidooi worden voor praten en evenmin voor zwijgen.
Maar er moet me iets van het hart.
Iets recht uit de praktijk .
Is praten zilver en zwijgen echt goud?
Bijna al mijn cliënten worstelen met eenzelfde probleem. Over hun verdriet en verlies kunnen ze zo weinig praten. Ze willen wel, maar vinden geen gehoor.
Vooral als het verlies een tijdje geleden is of al een tijdje aan de gang is vinden ze met moeite nog een luisterend oor.
Ik heb even geïnventariseerd waar ze zo tegenaan lopen.
Kijk maar eens of het herkenbaar is.
* Het tijdsprobleem
"Ik moet nog… ". "Ik zou wel willen maar…". Mensen zeggen geen tijd meer te hebben.
Tijd kent echter rang noch stand. Iedereen heeft 24 uren per dag. Maar waar besteden we ze aan?
Ruimte maken om met open hart naar iemand te luisteren, is niet zo prioritair. Je kan niet vragen "hoe is het?" aan iemand die rouwt om je dan onmiddellijk om te draaien en weg te gaan.
Daar is echt wel wat tijd voor nodig. Maar blijkbaar is dat moeilijk want iedereen heeft het druk.
* Rouwen doet iets met je hersenen.
Mensen met verdriet kunnen (grote) concentratieproblemen hebben. Hierdoor uiten ze zich wat moeilijker of net andersom: kunnen ze bijna niet stoppen met praten.
En dan wordt het geduld van de luisteraar soms echt op proef gesteld.
* OMA zit in de weg
Ik heb het er al eens over gehad in een vorige blog. OMA (niet als lieve grootmoeder) maar als Oordeel Mening en Advies zit lelijk in de weg om onbevangen te luisteren. Iemand chronisch ziek? We weten waarom dat zo komt en vinden dat ze naar onze 'diagnose' moeten luisteren. Iemand verdrietig? We geven tientallen adviezen.
We weten het altijd zo goed en zijn in onze gedachten bezig met oplossingen.
Terwijl zij alleen hun verhaal willen doen.
* Weerstand tegen emoties
Toen ik pas weduwe was, zag ik mensen zich soms letterlijk omdraaien omdat ze niet wisten wat zeggen tegen me. Of men begint te huilen en daar hebben ze het moeilijk mee.
Het is ook geen alledaags of gemakkelijk onderwerp. We hebben wellicht al zelf eens ondervonden hoe erg het voelt als iemand het verkeerde tegen je zegt. Toch mogen ook deze emoties ruimte krijgen.
* Onwetendheid
We leren thuis of in de school niet of nauwelijks praten over thema’s als dood en verlies. We zijn bang om iets verkeerd te zeggen. Ze hebben het al zo moeilijk en je wilt dat niet oprakelen. Of je kent de persoon in kwestie niet zo goed. En je vindt dus dat het niet aan jou is om erover te beginnen. Over rouwen is zo weinig geweten.
* Die ongemakkelijke stilte
Je wilt wel luisteren. Maar als er dan een pauze valt in het gesprek, voel je je niet op je gemak.
Je draait op je stoel en begint maar met wat small talk. Stiltes moeten opgevuld worden, niet?
Zo zullen er zeker nog wat redenen zijn. Maar waar gaat het om?
Denk eens aan een moment toen je het zelf moeilijk had.
Misschien herinner je dit:
iemand gaf je de ruimte om je verhaal te doen. Hij of zij onderbrak je niet. Je voelde je begrepen
Je werd wat meer ontspannen. Het verdriet werd een klein beetje draaglijker
Of je deelde je zorgen met iemand en die gaf je daarna precies de hulp die je nodig had.
Spreken en zwijgen: het kan allebei goud zijn. Luister als iemand behoefte heeft aan spreken en zwijg niet voor de verkeerde redenen.
Heb je zelf nood aan een goed gesprek? Maak even een afspraak: 0489-55.41.32
Je bent welkom.
Reactie schrijven